Bazylika

Kościół pw. Matki Bożej Rokitniańskiej został wyniesiony do rangi Bazyliki mniejszej przez papieża Jana Pawła II w 2001 r. Zaprojektował go królewski architekt Karol Marcin Frantz. Miał on zastąpić drewnianą świątynię, która nie była wystarczająco duża, by pomieścić wciąż rosnącą rzeszę pielgrzymów przybywających do Cudownego Obrazu. Budowę Bazyliki rozpoczęto w 1705 r. Początkowo miała stanąć na wzniesieniu nieopodal wsi, do dziś zwanym Górą Kościelną. Ostatecznie kościół zaczęto budować w roku 1740 na specjalnie usypanym wzgórzu w samym środku wsi.

Bazylika powstała na planie prostokąta, z prezbiterium od północy i zakrystią od zachodu. Nad kościołem wznoszą się dwie wieże nakryte hełmami. Do wnętrza świątyni prowadzą masywne wrota, po których przekroczeniu pielgrzymom ukaże się wspaniałe i bogate wnętrze w stylu rokoko.

Sklepienie żaglowe kościoła zostało ozdobione przepiękną XVIII-wieczną polichromią. W tzw. kopule na sklepieniu widnieje ukoronowana Matka Boża otoczona Aniołami wraz z Trójcą Świętą. Wokół ukazane zostały sceny biblijne ze Starego i Nowego Testamentu. Naprzeciwko zobaczyć można tańczące anioły, trzymające w dłoniach przeróżne instrumenty, a z filarów patrzą na nich czterej Ewangeliści.

Nad chórem wyobraźnię porusza otchłań pełna dusz, które oczekując zbawienia, cieszą się narodzinami Maryi Panny. W centralnym punkcie wśród wielu postaci widać św. Annę wraz z Trójcą Świętą i aniołami.

Plafon uzupełniają wizerunki czterech Doktorów Kościoła: św. Tomasza z Akwinu, św. Anzelma z Canterbury, św. Bonawentury i św. Bernarda z Clairvaux.

Nad XIX-wiecznym instrumentem organowym artysta umieścił św. Cecylię w otoczeniu aniołów, którzy tworzą wyjątkową, jedyną w swoim rodzaju orkiestrę czekającą na pierwsze dźwięki zabytkowego instrumentu.

Nad ołtarzem głównym zachwyca pielgrzymów obraz Maryi i Archanioła Gabriela, przedstawiający pełną barw scenę Zwiastowania. Wokół plafonu artysta namalował czterech Ojców Kościoła: św. Hieronima, św. Augustyna, św. Grzegorza i św. Ambrożego.

Wnętrze kościoła, zgodnie z barokową konwencją, jest niezwykle bogate i kolorowe. Wchodząc do nawy bocznej, po prawej stronie zobaczymy ołtarz św. Jacka. Na sklepieniu znajdują się wizerunki: św. Franciszka otrzymującego stygmaty, św. Walentego, św. Floriana. Podążając tą nawą, dostrzeżemy figurę św. Antoniego z Padwy oraz ołtarz Matki Bożej Bolesnej z mieczem przeszywającym Jej serce.

Lewą nawę otwiera ołtarz bł. Wincentego Kadłubka. Na sklepieniu ujrzymy św. Karola Boromeusza, scenę męczeństwa św. Jana Chrzciciela, św. Michała Archanioła walczącego z zastępem zbuntowanych aniołów.

Na filarze zobaczymy figurę Najświętszego Serca Pana Jezusa, a idąc dalej, będziemy mogli stanąć przed rzeźbą umęczonego na krzyżu Chrystusa.

W nawie głównej warto zwrócić uwagę na ciekawie zdobioną motywami roślinnymi i morskimi ambonę, mieniącą się odcieniami błękitu i złota. W takim samym stylu wykonana została chrzcielnica, otwierająca się poprzez specjalne koła, tak jak rozmównice w klasztorach o surowej klauzurze. Na ścianach między oknami bazyliki dostrzeżemy dwa obrazy umieszczone naprzeciw siebie: Jezusa Miłosiernego i św. Jana Pawła II.

W taki oto sposób docieramy do prezbiterium. Nad bogato zdobionymi stallami, zwieńczonymi baldachimami, rzeźbionymi w drewnie, po prawej stronie odnaleźć można herb Łodzia, którym to pieczętował się opat bledzewski Kazimierz Jan Opaliński. To on sprowadził Cudowny Wizerunek Maryi do Rokitna. Z lewej strony widnieje herb Arcybiskupa Gnieźnieńskiego i Poznańskiego Leona Przyłuskiego, który konsekrował tę świątynię w 1854 r.

Centralne miejsce bazyliki to oczywiście ołtarz główny. Wykonał go z drewna artysta Grunewald z Legnicy w 1760 r. Antypodia ołtarzowe wykonane są w stylu sarkofagowym. Obrotowe tabernakulum ozdabia sceną z Emaus. Powyżej znajdują się rzeźby św. Józefa z Dzieciątkiem i św. Elżbiety po jednej oraz św. Piotra Apostoła i św. Anny po drugiej stronie. Na ścianach umieszczono figury św. Wojciecha po lewej i św. Stanisława po prawej stronie. Ołtarz zwieńczony jest figurą Boga Ojca z gromadą aniołów i gołębicą – symbolem Ducha Świętego. Miejscem, które skupia naszą uwagę, jest, umieszczony na czerwonym tle, wizerunek Matki Bożej Rokitniańskiej.